آشنایی با توانایی های کودک یک ساله

کودک به قدری سریع رشد می کند که به سختی متوجه تغییرات وی می شوید. تماشای رشد و پرورش کودک و نیز  دیدن اینکه شخصیت کودک در حال پدیدار شدن است بسیار دلچسب است و این که شما بخواهید در این روند به او کمک کنید بسیار طبیعی است. ولی آیا می دانید کودک اکنون باید قادر به انجام چه کارهایی باشد و شما چگونه می توانید با خرید باتوم پلیس اسباب بازی به او کمک کنید؟

ممکن است در این سن ممکن است متوجه این موضوع شده باشید ( و یا نشده باشید) که کودک در می یابد پرتاب کردن اسباب بازی ها و حتی پوشیدن لباس راهنمایی رانندگی سرگرم کننده است. یک سالگی زمان مناسبی برای تمرکز روی بازی هایی است که به تقویت مهارت های حرکتی کودک کمک می کند.مهارت های حرکتی درشت کودک با هرکاری که موجب شود خودش را حرکت دهد و یا اشیاء بزرگتر از خودش را جابه جا کند بهبود می یابد. برای کسب این مهارت، هل دادن و انداختن اسباب بازی هایی که موجب تحرک بیشتر در کودک شود بسیارموثر است.

انباشته کردن اسباب بازی های پلیسی مانند انواع دستبند اسباب بازی پلیس و شکل دادن به جورچین  به کودک اجازه می دهد توانایی انجام کارهای دستی را درخود تقویت کرده ونیز به او این فرصت داده می شود که توانایی حل مساله را تمرین کند و بتواند درک وسیع تری از مفاهیمی مانند شکل، رنگ، حجم و  اندازه به دست آورد. هرکاری که کودک را نیازمند استفاده از دستانش برای چنگ زدن و گرفتن  نماید برای داشتن مهارت های عالی حرکتی بسار مفید است. با این وجود ضروری است که به کودک بیاموزید مهارت چنگ زدن را بر روی دیگران تمرین نکند.

کودک یک ساله و مراحل رشد فیزیکی و روحی او در یک سالگی

فرزندان باارزش ترین دارایی هر پدر و مادر هستند. به همین دلیل است که بسیاری از والدین به دنبال پرورش خلاقیت، استعدادیابی در کودکان و … هستند. هیچ چیز برای والدین زیباتر از این نیست که می بینند کودک دلبندشان چطور شروع به راه رفتن می کند، چطور شیرین زبانی می کند و چگونه غذاخوردن را یاد می گیرد.

شاید مهم ترین دوران زندگی هر کودک یک سالگی او باشد. کودک یک ساله در مسیر رشد و نمو خود تغییرات زیادی را تجربه می کند. پدر و مادرها باید هشیار باشند و گام به گام در این مسیر او را هدایت کنند. در این مقاله درباره ی رشد فیزیکی، رفتارها، مهارت های فردی و اجتماعی و سلامتی کودک یک ساله مطالبی می آموزید.

رشد فیزیکی

هنگامی که کودکان به 12 ماهگی می رسند، بسیار حرفه ای روی زمین می خزند و با کمک گرفتن از دسته مبلمان یا وسایل دیگر در اطراف حرکت می کنند. به جای اینکه به آنها کمک کنید، اجازه بدهید خودشان حرکت کنند و فقط کودک خود را تشویق کنید. ممکن است کمی طول بکشد تا بتواند به راحتی از اتاقی به اتاق دیگر برود، بنابراین مدام بغلش نکنید و به او فرصت دهید آزادانه در یک محیط ایمن حرکت کند. همچنین می توانید مبلمان و اثاثیه را طوری بچینید که از آنها کمک بگیرد. فقط مراقب باشید به خود آسیب نزند.

کودک در 12 ماهگی می تواند اشیای کوچکی به اندازه ی کشمش را بین انگشت اشاره و انگشت شستش نگه دارد. بیشتر کودکان در 16 تا 17 ماهگی راه می روند و تا 18 ماهگی می توانند توپی را بالای سرشان پرتاب کنند و سعی کنند آن را بگیرند.

سایر مهارت های فیزیکی کودک یک ساله

• می توانند به توپ لگد بزنند؛
• خودشان را از صندلی بزرگسالان بالا بکشند؛
• به خوبی راه بروند و بدوند؛
• دو یا سه تکه از اسباب بازی ها را روی هم بچینند و برج بسازند؛
• درِ بطری آب یا درِ خودکار را بکشند؛
• با قلم خط خطی کنند؛
• سعی می کنند با قاشق یا چنگال خودشان غذایشان را بخورند.

اگر نگران هستید که رشد کودک تان به اندازه ی کافی سریع است یا نه، بهترین کار مراجعه به پزشک متخصص اطفال است. صریحا از پزشک کودک تان بپرسید که فرزندتان در هر مرحله از زندگی، باید بتواند چه کارهایی را انجام دهد. همه ی کودکان در سراسر جهان، از هر فرهنگی که باشند، تقریبا از یک الگوی پیشرفت تبعیت می کنند.

رفتار

1. اضطراب جدایی

«اضطراب جدایی» از بزرگ ترها در کودک یک ساله، طبیعی است و معمولا بین 8 تا 14 ماهگی شروع می شود و ادامه می یابد. این حالت ممکن است از نظر مدت زمانی که طول می کشد و شدت آن، در کودکان مختلف متفاوت باشد. به طور کلی طبیعی است که کودک با جدا شدن از مادر، اضطراب اندکی را تجربه کند. والدین باید برای کمک کردن به کودک شان، روالی همیشگی برای خداحافظی کردن از او داشته باشند. وقتی کودک را ترک می کنید (برای رفتن به محل کار، خرید و نظایر آن) و او را به پرستارش می سپارید، از او با یک شیوه خداحافظی کنید و سعی نکنید آن را تغییر دهید. در غیراین صورت اضطراب کودک را شدیدتر می کنید. هرگز دوباره به سویش برنگردید، حتی اگر گریه کند.

یکی از بزرگ ترین اشتباهات والدین این است که تحمل گریه کودک را ندارند و دور از چشم او و بدون خداحافظی از او منزل را ترک می کنند. هرگز این کار را نکنید. هنگامی که کودک در حال بازی یا انجام فعالیت و سرگرمی است، نزد او بروید، خداحافظی کنید و حتی او را ببوسید، زیرا اگر کودک به طور ناگهانی متوجه ی رفتن شما شود، تصور خواهد کرد فرصتی برای خداحافظی یا بوسیدن والدینش نداشته است و همین او را مضطرب می کند. حتی اگر کودک ناراحت می شود و گریه می کند، نگران نباشید، زیرا پس از رفتن شما به سرعت ساکت خواهد شد. البته ضروری است که یک پرستار دانا و کارآزموده از کودک مراقبت کند.

2. استقلال طلبی

یکی دیگر از رفتارهای مهم که از هر کودکی سر می زند، این است که هر چیزی را در مسیرش پرت می کند. این را درک کنید که کودک به هیچ وجه قصد آزاردادن شما را ندارد. یک کودک یک ساله فقط به طور طبیعی کنجکاو است، بنابراین احتمالا او به این موضوع فکر می کند: «واقعا چه اتفاقی می افتد اگر این فنجان را از آن ارتفاع پایین بیندازم؟» درواقع تنها چیزی که کودک یک ساله اصلا به آن فکر نمی کند این است که «ببینم واقعا می توانم با این کار مامان را دیوانه کنم؟!»

کودک شما دیگر کم کم متوجه شده است که فردی مستقل از شماست. بنابراین اگر تلاش می کند استقلال خودش را به دست آورد، تعجب نکنید. اگر کودک برای سوار شدن در صندلی مخصوصش در اتومبیل یا کالسکه اش، برای حمام کردن یا تعویض پوشکش با شما کلنجار می رود، مانعش نشوید.

اجازه دهید کودکان به این شیوه تلاش کنند و استقلال شان را به دست آورند. فقط در مواردی که می خواهید کودکان تان حرف شنوی بیشتری از شما داشته باشند و آنها قبول نمی کنند (مانند نشستن در صندلی مخصوص در اتومبیل) با پرت کردن حواسش کار خودتان را انجام دهید. مثلا هنگامی که می خواهید او را به داخل اتومبیل ببرید، اسباب بازی مورد علاقه اش را به دستش بدهید یا آوازی را که دوست دارد بخوانید تا حواسش پرت شود.

زبان

کودک یک ساله واژگان محدودی مانند مامان، بابا و دادا را بلد است. در این سن، آنچه از بیشترین اهمیت برخوردار است، واکنش کودک تان نسبت به سخنان دیگران است. آیا او می تواند صدای پدر و مادرش را تشخیص دهد؟ آیا نسبت به اسم خودش واکنش نشان می دهد؟ هنگامی که می گویید «بالا»، دستش را بالا می برد؟ آیا نسبت به سروصداهایی مانند صدای جاروبرقی یا بوق اتومبیل واکنش نشان می دهد؟ آیا هنگامی که دیگران درحال خندیدن هستند می خندد؟ آیا هنگامی که به او لبخند می زنند، واکنش نشان می دهد؟ اگر نه، حتما به پزشک فرزندتان مراجعه کنید.

در طول این یک سال متوجه خواهید شد که کودک برخی از کلمات تک واژه ای را ادا می کند. او کم کم مسیرهای ساده مانند «بینی ات کجاست؟» را دنبال خواهد کرد. یکی از مهم ترین روش ها برای پیشرفت زبان و تقویت فن بیان کودک، صحبت کردن با اوست. 90 درصد کودکان، کلمات را ازطریق تکرار و تقلید از والدین و اطرافیان شان می آموزند. برای فرزندتان کتاب بخوانید و با او گفت وگو کنید. به او بگویید: «این چیست؟ یک سگ! سگ چه کار می کند؟ می دود!» تا حد امکان با آنها ارتباط برقرار کنید و آنها را با واژگان مختلف آشنا کنید.

سلامتی

در طول یک سالگی، پزشک کودک تان چندین موضوع را از شما خواهید پرسید. یکی از مهم ترین آنها این است که آیا فرزندتان راه می رود؟ درست است که بیشتر کودکان 12 تا 17 ماهه کم کم راه رفتن را یاد می گیرند، اما پزشک می خواهد مطمئن شود که آیا کودک تان می تواند سینه خیز برود، بایستد و خودش به تنهایی حرکت کند یا خیر.

پزشک باید قد و وزن کودک را اندازه بگیرد تا مطمئن شود که رشد کودک با سرعت مناسبی انجام می شود. همچنین با شما درباره ی نوبت واکسیناسیون بعدی صحبت خواهد کرد. برخی از انواع واکسن ها در این زمان واکسن هیب (بیماری مربوط به مغز)، ذات الریه، فلج اطفال، MMR (سرخک، سرخجه و اوریون) و هپاتیت نوع A هستند. سؤالات مهم دیگر پزشک، عبارت اند از:

• عادات خواب: کودک تان شب ها و عصرها چقدر می خوابد؟
• عادات غذایی: کودک تان چه نوع غذایی (غذاهای جامد) می خورد؟ آیا او سعی می کند خودش با استفاده از دست هایش غذا بخورد؟ همچنین باید با پزشک درباره ی تعویض شیرمادر یا شیرخشک با شیرگاو صحبت کنید.
• رفتار: آیا او تماس چشمی برقرار می کند؟ آیا نسبت به اسمش واکنش نشان می دهد یا به اشیا اشاره می کند؟
• بینایی: آیا مدام چشم هایش را می مالد یا اسباب بازی و کتاب را به چهره اش نزدیک می کند؟
• شنوایی: آیا فرزندتان به سوی صدا برمی گردد؟
• صحبت کردن: آیا فرزندتان صداها، لالایی یا هر کلمه ی دیگری را تقلید می کند؟