نمونه دادخواست طلب وجه
نمونه دادخواست طلب وجه
دادخواست مطالبه وجه، ابزاری قانونی است که طلبکار برای بازپس گیری مطالبات مالی خود از بدهکار به مراجع قضایی ارائه می دهد. تنظیم صحیح این سند حقوقی، شامل جزئیات خواسته، مستندات و مبانی قانونی، از اهمیت بالایی برخوردار است و می تواند روند رسیدگی را تسهیل و شانس موفقیت در احقاق حق را افزایش دهد. پیچیدگی های حقوقی این فرآیند، از جمع آوری مدارک و تعیین مرجع صالح تا نگارش دقیق متن دادخواست، نیازمند آگاهی و دقت فراوان است. این مقاله به عنوان یک راهنمای جامع و کاربردی، به تشریح ابعاد مختلف دعوای مطالبه وجه، نکات حقوقی کلیدی و ارائه نمونه های عملی دادخواست در شرایط گوناگون می پردازد تا افراد را در مسیر قانونی احقاق حقوق مالی خود یاری رساند.
دعوای مطالبه وجه چیست و چه انواعی دارد؟
دعوای مطالبه وجه یک فرآیند حقوقی است که در آن، یک شخص (خواهان) که از دیگری (خوانده) مبلغی را طلبکار است، با مراجعه به مراجع قضایی، خواهان پرداخت آن وجه می شود. این دعوا از جمله رایج ترین دعاوی در نظام حقوقی ایران به شمار می رود و می تواند بر مبنای قراردادها، اسناد تجاری، یا حتی توافقات شفاهی شکل گیرد. اساس این دعوا بر این اصل استوار است که هیچ کس نباید بدون جهت قانونی از مال دیگری بهره مند شود و در صورت وجود دین، بدهکار ملزم به پرداخت آن است.
مبانی قانونی دعوای مطالبه وجه ریشه در اصول و قواعد متعددی از جمله قانون مدنی، قانون آیین دادرسی مدنی، قانون صدور چک و قانون تجارت دارد. قانون مدنی، به عنوان مادر قوانین حقوق خصوصی، به مباحثی نظیر عقود و تعهدات می پردازد که بسیاری از مطالبات مالی از دل آن ها نشأت می گیرند. قانون آیین دادرسی مدنی نیز چارچوب شکلی و procedural طرح دعوا، از جمله نحوه تنظیم دادخواست و فرآیند رسیدگی را مشخص می کند. قوانین خاصی مانند قانون صدور چک و قانون تجارت نیز برای اسناد خاصی چون چک و سفته، احکام ویژه ای را در نظر گرفته اند که سرعت و سهولت در مطالبه وجه را افزایش می دهند.
انواع متداول مطالبات وجه بسیار گسترده و متنوع هستند. از جمله این موارد می توان به مطالبه وجه ناشی از قرض الحسنه، مطالبه ثمن معامله (قیمت کالا یا خدمات فروخته شده)، اجرت خدمات (حق الزحمه کارهایی که انجام شده است)، وجه چک برگشتی، وجه سفته واخواست شده، و یا حتی مطالبه وجه واریزی اشتباهی اشاره کرد. همچنین، خسارات ناشی از حوادث و وقایع قهری یا قراردادی نیز می تواند منجر به دعوای مطالبه وجه گردد.
یکی از نکات مهم، تفاوت دعوای مطالبه وجه حقوقی با جرم کلاهبرداری است. در مطالبه وجه حقوقی، عمدتاً موضوع بر سر عدم انجام تعهد مالی یا عدم بازپرداخت دین است، بدون آنکه عنصر قصد فریب و توسل به وسایل متقلبانه برای بردن مال غیر وجود داشته باشد. در مقابل، کلاهبرداری یک جرم کیفری است که در آن، فرد با سوءنیت و استفاده از ابزارهای متقلبانه، مال دیگری را تصاحب می کند. تشخیص این تفاوت برای انتخاب مسیر صحیح قانونی و تنظیم شکایت یا دادخواست متناسب، حیاتی است.
راهنمای گام به گام طرح دعوای مطالبه وجه
برای طرح موفقیت آمیز دعوای مطالبه وجه، لازم است مراحل قانونی آن به دقت و با آگاهی کامل طی شود. هر گام در این فرآیند، نقش مهمی در احقاق حق خواهان ایفا می کند.
گام ۱: جمع آوری و آماده سازی مستندات و ادله اثبات دعوا
پایه و اساس هر دعوای حقوقی، به ویژه دعوای مطالبه وجه، مدارک و مستندات محکم است. خواهان باید تمامی ادله موجود که دال بر وجود طلب و میزان آن است را جمع آوری کند. این مدارک می توانند شامل موارد زیر باشند:
- مدارک کتبی: قراردادها، فاکتورها، رسیدهای بانکی، چک، سفته، مبایعه نامه، اجاره نامه، اسناد تعهدآور و هرگونه سند مکتوب که دین را اثبات می کند.
- شهادت شهود: افرادی که از وقوع دین یا تعهد اطلاع مستقیم دارند و می توانند در دادگاه شهادت دهند.
- اقرار: اعتراف خوانده به وجود دین، که می تواند به صورت کتبی (مثل پیامک، ایمیل، دست خط) یا شفاهی باشد.
- سوگند: در شرایط خاص و با دستور دادگاه، ممکن است سوگند به عنوان دلیل اثبات دعوا مورد استفاده قرار گیرد.
اهمیت مدارک کتبی بر سایر دلایل بیشتر است، زیرا از قطعیت بیشتری برخوردارند و کمتر در معرض انکار یا تغییر هستند. خواهان باید از تمامی این مدارک، رونوشت مصدق تهیه کرده و به دادخواست خود پیوست نماید.
گام ۲: تعیین مرجع صالح رسیدگی
انتخاب دادگاه یا مرجع قضایی صحیح برای طرح دعوا، از اهمیت بالایی برخوردار است. صلاحیت مراجع قضایی بر اساس مبلغ خواسته (میزان طلب) و محل وقوع دین یا اقامتگاه خوانده تعیین می شود. برای مطالبات تا سقف ۲۰ میلیون تومان، شورای حل اختلاف صلاحیت رسیدگی دارد و برای مبالغ بیشتر از آن، دادگاه های عمومی حقوقی صالح به رسیدگی هستند. همچنین، صلاحیت محلی عموماً با محل اقامت خوانده، محل انعقاد قرارداد یا محل انجام تعهد مشخص می گردد.
گام ۳: تنظیم دادخواست
دادخواست، سند رسمی است که خواهان از طریق آن، درخواست خود را به دادگاه ارائه می دهد. تنظیم صحیح و دقیق دادخواست، شامل مشخصات کامل خواهان و خوانده، تعیین خواسته به طور واضح و دقیق، ذکر دلایل و منضمات و شرح مختصر و مفید ماوقع، نقش کلیدی در پیشبرد پرونده دارد. هرگونه اشتباه یا نقص در این مرحله می تواند منجر به رد دادخواست یا اطاله دادرسی شود.
گام ۴: ثبت دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی
پس از تنظیم دادخواست، باید آن را از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت و به مرجع صالح ارسال کرد. امروزه، فرآیند ثبت دادخواست به صورت الکترونیکی انجام می شود که مستلزم داشتن حساب کاربری ثنا و مراجعه به این دفاتر است. در این مرحله، هزینه های دادرسی نیز پرداخت می گردد.
گام ۵: پیگیری پرونده و شرکت در جلسات دادرسی
بعد از ثبت، دادخواست به دادگاه ارجاع و وقت رسیدگی تعیین می شود. خواهان باید پرونده خود را به طور مستمر پیگیری کرده و در تمامی جلسات دادرسی در موعد مقرر حضور یابد یا وکیل خود را اعزام کند. در جلسات، طرفین فرصت ارائه دلایل، دفاعیات و پاسخ به سوالات دادگاه را دارند.
گام ۶: صدور حکم و مراحل اجرایی آن
پس از بررسی ادله و دفاعیات طرفین، دادگاه اقدام به صدور رأی می کند. در صورت صدور حکم به نفع خواهان، بدهکار ملزم به پرداخت وجه می شود. اگر بدهکار از اجرای داوطلبانه حکم خودداری کند، خواهان می تواند درخواست اجرای حکم را از طریق اجرای احکام دادگستری مطرح نماید. این مرحله می تواند شامل معرفی اموال بدهکار برای توقیف و فروش یا سایر اقدامات قانونی جهت وصول طلب باشد.
نکات حقوقی کلیدی پیش از تنظیم دادخواست مطالبه وجه
آگاهی از برخی نکات حقوقی پیش از تنظیم و تقدیم دادخواست مطالبه وجه، می تواند از بروز اشتباهات رایج جلوگیری کرده و شانس موفقیت در پرونده را به طور چشمگیری افزایش دهد. این نکات شامل جنبه های مختلف صلاحیت، هزینه ها، و ابزارهای قانونی حمایتی است.
تعیین مرجع صالح رسیدگی
اولین و مهم ترین قدم در طرح هر دعوای حقوقی، شناسایی مرجع قضایی صالح برای رسیدگی به آن است. در دعوای مطالبه وجه، صلاحیت بر اساس دو معیار اصلی مبلغ خواسته و صلاحیت محلی تعیین می شود:
- شورای حل اختلاف: این نهاد برای رسیدگی به دعاوی مالی که مبلغ خواسته آن ها تا سقف ۲۰ میلیون تومان (۲۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال) است، صالح می باشد. مزیت شوراها، سرعت بالاتر در رسیدگی و سادگی فرآیند است.
- دادگاه حقوقی: چنانچه مبلغ خواسته بیش از ۲۰ میلیون تومان باشد، دادگاه عمومی حقوقی صلاحیت رسیدگی به پرونده را خواهد داشت. این دعاوی از پیچیدگی و تشریفات بیشتری برخوردارند.
صلاحیت محلی نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است. طبق ماده ۱۱ قانون آیین دادرسی مدنی، دادگاهی صالح به رسیدگی است که اقامتگاه خوانده در حوزه آن واقع شده باشد. در صورتی که خوانده اقامتگاه مشخصی در ایران نداشته باشد، دادگاه محل سکونت موقت او و اگر هیچ کدام مشخص نباشد، دادگاه محل وقوع مال (در دعاوی مربوط به اموال) یا دادگاه محل انعقاد قرارداد یا انجام تعهد صالح خواهد بود. آگاهی از این قواعد از ارجاع پرونده به مراجع اشتباه و اطاله دادرسی جلوگیری می کند.
هزینه دادرسی و اعسار
طرح دعوای حقوقی مستلزم پرداخت هزینه هایی است که هزینه دادرسی مهم ترین آن هاست. محاسبه هزینه دادرسی بسته به مرجع رسیدگی و میزان خواسته متفاوت است:
- در دادگاه حقوقی، هزینه دادرسی معادل ۳.۵ درصد از مبلغ خواسته (طلب) است.
- در شورای حل اختلاف، این هزینه نصف دادگاه حقوقی، یعنی ۱.۷۵ درصد از مبلغ خواسته می باشد.
در صورتی که خواهان توانایی مالی پرداخت هزینه دادرسی را نداشته باشد، می تواند همزمان با تقدیم دادخواست مطالبه وجه یا پیش از آن، درخواست اعسار از پرداخت هزینه دادرسی را به دادگاه تقدیم کند. برای اثبات اعسار، خواهان باید شهادت دو شاهد مطلع را که از عدم تمکن مالی او آگاه هستند، ارائه دهد. در صورت پذیرش اعسار، خواهان از پرداخت هزینه دادرسی معاف شده و یا به او فرصت داده می شود که آن را به صورت اقساطی بپردازد.
مطالبه خسارت تأخیر تأدیه
یکی از حقوق مهم طلبکار، امکان مطالبه خسارت تأخیر تأدیه است. این خسارت به منظور جبران کاهش ارزش پول در اثر گذشت زمان و عدم پرداخت به موقع دین، به طلبکار تعلق می گیرد. شرایط مطالبه خسارت تأخیر تأدیه به شرح زیر است:
- موضوع دین، وجه رایج ایران باشد.
- سررسید دین فرا رسیده باشد.
- طلبکار، طلب خود را مطالبه کرده باشد (از طریق اظهارنامه، دادخواست یا سایر طرق قانونی).
نحوه محاسبه خسارت تأخیر تأدیه بر اساس شاخص تورم اعلامی توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران است و تا زمان اجرای کامل حکم ادامه می یابد. این امر بر اساس ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی صورت می گیرد و مبلغ آن در رأی دادگاه تعیین می شود.
درخواست تأمین خواسته
در مواردی که طلبکار نگران از بین رفتن، مخفی کردن یا انتقال اموال بدهکار توسط او باشد، می تواند درخواست تأمین خواسته را مطرح نماید. تأمین خواسته به معنای توقیف اموال بدهکار پیش از صدور حکم نهایی است تا تضمینی برای وصول طلب در آینده باشد. این درخواست می تواند همزمان با تقدیم دادخواست، قبل از آن یا حتی در طول رسیدگی مطرح شود.
شرایط درخواست تأمین خواسته متفاوت است:
- اگر طلب مستند به سند رسمی (مثل سند ازدواج، اجاره نامه رسمی) یا اسناد تجاری واخواست شده (مثل چک و سفته) باشد، خواهان می تواند بدون نیاز به ایداع خسارت احتمالی، درخواست تأمین خواسته کند.
- در سایر موارد که طلب مستند به سند عادی یا دلایل دیگر است، خواهان باید مبلغی به عنوان خسارت احتمالی به حساب دادگستری واریز کند تا در صورت اثبات غیر محق بودن او، از آن محل به بدهکار خسارت پرداخت شود.
اهمیت تأمین خواسته در جلوگیری از سوءاستفاده بدهکار و تضمین اجرای حکم پس از صدور آن است.
نقش وکیل دادگستری در دعوای مطالبه وجه
اگرچه طرح دعوای مطالبه وجه بدون وکیل نیز امکان پذیر است، اما سپردن پرونده به یک وکیل متخصص دادگستری مزایای قابل توجهی دارد:
- تخصص و دانش حقوقی: وکیل با تسلط بر قوانین و رویه قضایی، بهترین مسیر را برای احقاق حق انتخاب می کند.
- سرعت در رسیدگی: وکیل با آگاهی از تشریفات قانونی، از اتلاف وقت و اطاله دادرسی جلوگیری می کند.
- کاهش استرس و فشار روانی: پیگیری پرونده های حقوقی می تواند بسیار طاقت فرسا باشد؛ وکیل این بار را از دوش موکل برمی دارد.
- پیگیری دقیق و منظم: وکیل به طور مستمر وضعیت پرونده را رصد کرده و از تمامی فرصت های قانونی استفاده می کند.
- افزایش شانس موفقیت: تجربه و مهارت وکیل در ارائه ادله و دفاعیات، به طور مستقیم بر نتیجه پرونده تاثیرگذار است.
در دعاوی پیچیده تر، به ویژه آن هایی که مستندات کافی وجود ندارد یا بدهکار قصد فرار از پرداخت دارد، حضور وکیل می تواند تفاوت اساسی در نتیجه ایجاد کند.
در نظام حقوقی ایران، مطالبه وجه فراتر از یک درخواست ساده مالی است؛ این فرآیند، موازنه ای دقیق میان حقوق طلبکار و بدهکار، مستلزم رعایت تشریفات قانونی و ارائه ادله محکم است. آگاهی از این نکات، سنگ بنای موفقیت در هر دعوای مالی محسوب می شود.
ساختار استاندارد یک دادخواست مطالبه وجه (همراه با توضیحات هر بخش)
یک دادخواست مطالبه وجه استاندارد دارای بخش های مشخصی است که هر یک اطلاعات خاصی را در بر می گیرد. دقت در تکمیل هر بخش برای اعتبار و پذیرش دادخواست ضروری است.
مشخصات خواهان
این بخش شامل اطلاعات کامل و دقیق فردی است که طلبکار بوده و دادخواست را ارائه می دهد. ضروری است تمامی موارد زیر به درستی تکمیل شود:
- نام و نام خانوادگی: نام کامل و رسمی خواهان.
- نام پدر: جهت شناسایی دقیق تر.
- کد ملی و شماره شناسنامه: ارقام ده رقمی کد ملی و شماره شناسنامه.
- اقامتگاه: نشانی دقیق پستی محل سکونت یا کار خواهان. این نشانی برای ابلاغ اوراق قضایی استفاده می شود.
- شماره تماس: شماره تلفن همراه و ثابت برای ارتباطات اضطراری و اطلاع رسانی.
مشخصات خوانده
این بخش به اطلاعات فرد یا نهادی اختصاص دارد که بدهکار است و وجه از او مطالبه می شود. صحت اطلاعات خوانده برای ابلاغ صحیح دادخواست و پیشبرد پرونده حیاتی است:
- نام و نام خانوادگی: نام کامل و رسمی خوانده. در صورت حقوقی بودن (شرکت یا موسسه)، نام کامل شخصیت حقوقی.
- نام پدر: جهت شناسایی دقیق تر خوانده حقیقی.
- کد ملی و شماره شناسنامه: ارقام ده رقمی کد ملی و شماره شناسنامه خوانده حقیقی. در مورد اشخاص حقوقی، شماره ثبت.
- اقامتگاه: نشانی دقیق پستی محل سکونت یا کار خوانده. این نشانی مهم ترین عامل برای ابلاغ اوراق قضایی است.
- شماره تماس: شماره تلفن همراه و ثابت خوانده.
مشخصات وکیل (در صورت وجود)
اگر خواهان از طریق وکیل اقدام می کند، اطلاعات وکیل نیز باید در این بخش درج شود:
- نام و نام خانوادگی: نام کامل وکیل.
- شماره پروانه وکالت: شماره پروانه صادره از کانون وکلای دادگستری.
- اقامتگاه: نشانی دفتر وکیل.
- شماره تماس: شماره تلفن های وکیل.
خواسته
این بخش مهم ترین قسمت دادخواست است و باید به طور دقیق، شفاف و بدون ابهام بیان شود. خواسته شامل موارد زیر است:
- اصل وجه: مبلغ اصلی که از خوانده مطالبه می شود (مثلاً مطالبه مبلغ ۵۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال).
- خسارات قانونی: شامل خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ مشخص (معمولاً تاریخ سررسید یا مطالبه) تا زمان پرداخت کامل.
- هزینه دادرسی: کلیه هزینه هایی که خواهان برای طرح و پیگیری پرونده پرداخت کرده است.
- حق الوکاله وکیل (در صورت مطالبه): در صورتی که خواهان وکیل داشته و خواهان دریافت حق الوکاله از خوانده باشد.
مثال: مطالبه مبلغ ۵۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال بابت اصل دین (قرض/ثمن معامله/اجرت خدمات)، به انضمام خسارت تأخیر تأدیه بر اساس شاخص تورم از تاریخ ……… تا زمان اجرای حکم و همچنین هزینه های دادرسی و حق الوکاله وکیل.
دلایل و منضمات دادخواست
این قسمت شامل فهرستی از تمامی مدارک و مستنداتی است که برای اثبات خواسته ارائه می شود. هر مدرک باید به طور مجزا و مشخص ذکر گردد:
- فهرست مدارک پیوست: رونوشت مصدق سند عادی/رسمی، فیش واریز وجه، تصویر چک/سفته، رونوشت اظهارنامه، شهادت نامه شهود، پرینت مکالمات یا پیامک ها.
- توضیحات در مورد هر مدرک: ذکر مختصر ماهیت مدرک و ارتباط آن با خواسته.
مثال: ۱. رونوشت مصدق سند عادی مورخ ۰۱/۰۲/۱۴۰۲، ۲. تصویر فیش واریز وجه به شماره پیگیری ۹۸۷۶۵، ۳. رونوشت اظهارنامه ابلاغ شده به خوانده به شماره ……….
شرح دادخواست
این بخش، روایت اصلی دعواست که در آن خواهان به بیان ماوقع، مبنای قانونی طلب و دلایل اثبات آن می پردازد. این قسمت باید شفاف، مختصر و جامع باشد:
- بیان ماوقع: شرحی از چگونگی ایجاد طلب، تاریخ و مبلغ آن.
- مبنای قانونی طلب: اشاره به مواد قانونی مرتبط (مثلاً ماده ۱۹۸ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی، مواد قانونی قانون مدنی در مورد قرض یا بیع).
- دلایل اثبات: تکرار مختصری از مدارک و نحوه اثبات دین.
- اهمیت شفافیت و اختصار: از اطاله کلام پرهیز شود و مطالب به گونه ای نگاشته شوند که قاضی به راحتی بتواند موضوع را درک کند.
قسمت مربوط به امضا و تاریخ
در پایان دادخواست، خواهان (یا وکیل او) باید آن را امضا کرده و تاریخ تنظیم دادخواست را نیز درج نماید. این بخش به سند رسمیت می بخشد.
نمونه دادخواست های مطالبه وجه (فرم های کاربردی)
در این بخش، ۱۰ نمونه از متداول ترین فرم های دادخواست مطالبه وجه برای شرایط مختلف ارائه شده است. هر نمونه شامل شرح کاربرد، مستندات قانونی و یک متن کامل دادخواست است که به شما کمک می کند تا با توجه به شرایط خاص خود، دادخواست مناسب را تنظیم کنید.
نمونه ۱: دادخواست مطالبه وجه با سند عادی (عمومی)
کاربرد: این نمونه برای کلیه مطالبات مالی که مستند به یک سند عادی (غیر از چک و سفته) مانند رسید دست نویس، قرارداد عادی یا اقرارنامه کتبی است، کاربرد دارد.
مستندات قانونی: مواد ۱۹۸ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی، مواد ۱۲۸۴، ۱۲۸۹، ۱۳۰۱ قانون مدنی.
نمونه دادخواست:
ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان [نام شهرستان]
با سلام و احترام،
خواهان:
نام و نام خانوادگی: [نام خواهان]
نام پدر: [نام پدر خواهان]
کد ملی: [کد ملی خواهان]
شماره شناسنامه: [شماره شناسنامه خواهان]
اقامتگاه: [نشانی دقیق خواهان]
شماره تماس: [شماره تماس خواهان]
خوانده:
نام و نام خانوادگی: [نام خوانده]
نام پدر: [نام پدر خوانده]
کد ملی: [کد ملی خوانده]
شماره شناسنامه: [شماره شناسنامه خوانده]
اقامتگاه: [نشانی دقیق خوانده]
شماره تماس: [شماره تماس خوانده]
خواسته:
مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت اصل دین مستند به سند عادی مورخ [تاریخ سند] به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ مطالبه (مندرج در اظهارنامه/تاریخ سررسید) تا زمان پرداخت کامل و همچنین کلیه خسارات دادرسی و حق الوکاله وکیل (در صورت وجود).
دلایل و منضمات:
۱. رونوشت مصدق سند عادی مورخ [تاریخ سند]
۲. رونوشت مصدق اظهارنامه ابلاغ شده به خوانده به شماره [شماره اظهارنامه و تاریخ ابلاغ] (در صورت ارسال)
۳. سایر مستندات (در صورت وجود)
شرح دادخواست:
احتراماً به استحضار می رساند، اینجانب خواهان به موجب یک فقره سند عادی مورخ [تاریخ سند]، مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال از خوانده محترم طلبکار می باشم. علی رغم سررسید موعد پرداخت و مراجعات مکرر اینجانب و نیز ارسال اظهارنامه شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ اظهارنامه] (در صورت ارسال)، خوانده محترم از پرداخت طلب اینجانب خودداری نموده است. لذا با تقدیم این دادخواست و استناداً به مواد ۱۹۸ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی و مواد قانونی مربوط به دین در قانون مدنی، درخواست رسیدگی و صدور حکم به محکومیت خوانده به پرداخت اصل خواسته به مبلغ مذکور به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ [تاریخ سررسید/مطالبه] تا زمان اجرای حکم و همچنین کلیه خسارات دادرسی و حق الوکاله وکیل را از محضر دادگاه محترم استدعا دارم.
با احترام،
[امضای خواهان/وکیل]
تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]
نمونه ۲: دادخواست مطالبه وجه چک
کاربرد: این دادخواست برای وصول مطالبات ناشی از چک برگشتی که به دلیل عدم موجودی یا کسر موجودی، غیرقابل پرداخت اعلام شده است، تنظیم می گردد.
مستندات قانونی: قانون صدور چک، ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی.
نمونه دادخواست:
ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان [نام شهرستان]
با سلام و احترام،
خواهان:
نام و نام خانوادگی: [نام خواهان]
نام پدر: [نام پدر خواهان]
کد ملی: [کد ملی خواهان]
شماره شناسنامه: [شماره شناسنامه خواهان]
اقامتگاه: [نشانی دقیق خواهان]
شماره تماس: [شماره تماس خواهان]
خوانده:
نام و نام خانوادگی: [نام خوانده]
نام پدر: [نام پدر خوانده]
کد ملی: [کد ملی خوانده]
شماره شناسنامه: [شماره شناسنامه خوانده]
اقامتگاه: [نشانی دقیق خوانده]
شماره تماس: [شماره تماس خوانده]
خواسته:
۱. مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت اصل وجه چک به شماره [شماره چک] مورخ [تاریخ چک].
۲. مطالبه خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ صدور گواهی عدم پرداخت (تاریخ برگشت خوردن چک) تا زمان پرداخت کامل، بر اساس شاخص تورم بانک مرکزی.
۳. مطالبه کلیه خسارات دادرسی شامل هزینه واخواست (در صورت لزوم)، هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل.
۴. صدور قرار تأمین خواسته جهت توقیف اموال خوانده پیش از ابلاغ دادخواست (در صورت نیاز).
دلایل و منضمات:
۱. اصل و رونوشت مصدق گواهی عدم پرداخت چک به شماره [شماره چک] مورخ [تاریخ برگشت خوردن چک].
۲. تصویر پشت و روی چک به شماره [شماره چک] مورخ [تاریخ چک].
۳. رونوشت مصدق شناسنامه و کارت ملی خواهان.
شرح دادخواست:
احتراماً به استحضار می رساند، خوانده محترم به منظور [علت صدور چک، مثال: پرداخت ثمن معامله/بدهی قبلی] یک فقره چک به شماره [شماره چک] عهده بانک [نام بانک] به مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال در تاریخ [تاریخ چک] صادر نموده است. اینجانب به عنوان دارنده چک، در تاریخ [تاریخ مراجعه به بانک] به بانک محال علیه مراجعه نمودم که متأسفانه به علت [دلیل برگشت چک، مثال: عدم موجودی/کسر موجودی]، گواهی عدم پرداخت (برگشتی) صادر گردیده است. با توجه به مراتب فوق و عدم پرداخت وجه چک از سوی خوانده، مستنداً به قانون صدور چک و ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی، درخواست رسیدگی و صدور حکم به محکومیت خوانده به پرداخت اصل وجه چک، خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ صدور گواهی عدم پرداخت تا اجرای حکم و همچنین کلیه خسارات دادرسی و حق الوکاله وکیل (در صورت وجود) را از محضر دادگاه محترم استدعا دارم. ضمناً با توجه به ماهیت سند تجاری، تقاضای صدور قرار تأمین خواسته پیش از ابلاغ دادخواست را نیز دارم.
با احترام،
[امضای خواهان/وکیل]
تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]
نمونه ۳: دادخواست مطالبه وجه سفته
کاربرد: این دادخواست برای وصول مطالبات ناشی از سفته ای که پس از واخواست، وجه آن پرداخت نشده است، تنظیم می گردد. واخواست سفته، عملی رسمی است که عدم پرداخت آن را اثبات می کند.
مستندات قانونی: قانون تجارت، ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی.
نمونه دادخواست:
ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان [نام شهرستان]
با سلام و احترام،
خواهان:
[مشخصات خواهان مطابق نمونه ۱]
خوانده:
[مشخصات خوانده مطابق نمونه ۱]
خواسته:
۱. مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت اصل وجه سفته به شماره [شماره سفته] مورخ [تاریخ سفته].
۲. مطالبه خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ واخواست سفته تا زمان پرداخت کامل، بر اساس شاخص تورم بانک مرکزی.
۳. مطالبه کلیه خسارات دادرسی شامل هزینه واخواست، هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل.
۴. صدور قرار تأمین خواسته جهت توقیف اموال خوانده (در صورت نیاز).
دلایل و منضمات:
۱. اصل و رونوشت مصدق سفته به شماره [شماره سفته] مورخ [تاریخ سفته].
۲. اصل و رونوشت مصدق واخواست نامه سفته به شماره [شماره واخواست نامه] مورخ [تاریخ واخواست].
۳. رونوشت مصدق شناسنامه و کارت ملی خواهان.
شرح دادخواست:
احتراماً به استحضار می رساند، خوانده محترم یک فقره سفته به شماره [شماره سفته] به مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال در تاریخ [تاریخ سفته] در وجه اینجانب صادر نموده و متعهد به پرداخت وجه آن در سررسید [تاریخ سررسید سفته] گردیده است. با توجه به عدم پرداخت وجه سفته در تاریخ سررسید، اینجانب اقدام به واخواست سفته در تاریخ [تاریخ واخواست] نموده ام که متأسفانه تاکنون نیز وجه سفته پرداخت نشده است. لذا با استناد به قانون تجارت و ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی، درخواست رسیدگی و صدور حکم به محکومیت خوانده به پرداخت اصل وجه سفته، خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ واخواست سفته تا اجرای حکم و همچنین کلیه خسارات دادرسی و حق الوکاله وکیل (در صورت وجود) را از محضر دادگاه محترم استدعا دارم. ضمناً با توجه به ماهیت سند تجاری، تقاضای صدور قرار تأمین خواسته را نیز دارم.
با احترام،
[امضای خواهان/وکیل]
تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]
نمونه ۴: دادخواست مطالبه وجه قرض
کاربرد: این دادخواست برای بازپس گیری مبالغی است که به صورت قرض به دیگری داده شده است، چه با رسید کتبی و چه در صورت عدم وجود رسید (با استناد به شهود یا اقرار). این نوع دعوا می تواند شامل وام های شخصی و بدون بهره نیز باشد.
مستندات قانونی: ماده ۶۴۸ قانون مدنی (عقد قرض)، ماده ۱۹۸ قانون آیین دادرسی مدنی (ادله اثبات دعوا)، نظریه مشورتی قوه قضاییه (اهمیت اثبات عقد قرض).
نمونه دادخواست:
ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان [نام شهرستان]
با سلام و احترام،
خواهان:
[مشخصات خواهان مطابق نمونه ۱]
خوانده:
[مشخصات خوانده مطابق نمونه ۱]
خواسته:
مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت اصل وجه قرض، به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ مطالبه (مندرج در اظهارنامه) تا زمان پرداخت کامل، و همچنین کلیه خسارات دادرسی و حق الوکاله وکیل.
دلایل و منضمات:
۱. رونوشت مصدق رسید کتبی قرض مورخ [تاریخ رسید] (در صورت وجود).
۲. تصویر فیش یا حواله واریز وجه به حساب خوانده به شماره [شماره حساب] مورخ [تاریخ واریز].
۳. رونوشت مصدق اظهارنامه ابلاغ شده به خوانده به شماره [شماره اظهارنامه و تاریخ ابلاغ].
۴. استماع شهادت شهود مطلع (اسامی شهود در بخش مربوط به مطلعین دادخواست).
۵. پرینت مکالمات و پیامک های حاوی اقرار خوانده (در صورت وجود).
شرح دادخواست:
احتراماً به استحضار می رساند، اینجانب خواهان در تاریخ [تاریخ قرض دادن] مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال را به صورت قرض الحسنه به خوانده محترم پرداخت نموده ام. (در صورت وجود رسید: که مدارک و مستندات آن شامل رسید کتبی/فیش واریزی پیوست دادخواست تقدیم می گردد.) علی رغم سررسید موعد پرداخت (در صورت توافق بر سررسید) و مراجعات مکرر اینجانب و نیز ارسال اظهارنامه شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ اظهارنامه]، خوانده محترم از بازگرداندن وجه قرض خودداری می نماید. با توجه به عقد قرض منعقد شده و عدم ایفای تعهد از سوی خوانده، مستنداً به ماده ۶۴۸ قانون مدنی و مواد ۱۹۸ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی، درخواست رسیدگی و صدور حکم به محکومیت خوانده به پرداخت اصل وجه قرض، خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ مطالبه (ابلاغ اظهارنامه) تا اجرای حکم و همچنین کلیه خسارات دادرسی و حق الوکاله وکیل را از محضر دادگاه محترم استدعا دارم.
با احترام،
[امضای خواهان/وکیل]
تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]
نمونه ۵: دادخواست مطالبه وجه بابت فروش کالا
کاربرد: این دادخواست برای وصول ثمن (قیمت) کالای فروخته شده که خوانده از پرداخت آن امتناع ورزیده است، کاربرد دارد. این مطالبه می تواند بر اساس فاکتور فروش، رسید تحویل کالا یا توافق شفاهی باشد.
مستندات قانونی: مواد ۳۳۸ به بعد قانون مدنی (عقد بیع)، مواد ۱۹۸ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی.
نمونه دادخواست:
ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان [نام شهرستان]
با سلام و احترام،
خواهان:
[مشخصات خواهان مطابق نمونه ۱]
خوانده:
[مشخصات خوانده مطابق نمونه ۱]
خواسته:
مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت ثمن معامله [نام کالا] فروخته شده در تاریخ [تاریخ فروش]، به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ سررسید/مطالبه تا زمان پرداخت کامل، و همچنین کلیه خسارات دادرسی و حق الوکاله وکیل.
دلایل و منضمات:
۱. رونوشت مصدق فاکتور فروش/رسید تحویل کالا مورخ [تاریخ].
۲. رونوشت مصدق قرارداد بیع (در صورت کتبی بودن).
۳. شهادت شهود (در صورت وجود و توافق شفاهی).
۴. پرینت مکالمات و پیامک ها (در صورت وجود).
شرح دادخواست:
احتراماً به استحضار می رساند، اینجانب خواهان در تاریخ [تاریخ فروش] اقدام به فروش تعداد [تعداد] [نام کالا] به خوانده محترم نمودم. بر اساس توافق طرفین (مذکور در فاکتور فروش/قرارداد/توافق شفاهی)، خوانده متعهد به پرداخت مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال به عنوان ثمن معامله گردید. علی رغم تحویل کالا و سررسید موعد پرداخت، خوانده محترم تاکنون از پرداخت مبلغ مذکور خودداری نموده است. لذا با استناد به مواد قانونی عقد بیع در قانون مدنی و مواد ۱۹۸ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی، درخواست رسیدگی و صدور حکم به محکومیت خوانده به پرداخت اصل ثمن معامله، خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ [تاریخ سررسید/مطالبه] تا اجرای حکم و همچنین کلیه خسارات دادرسی و حق الوکاله وکیل را از محضر دادگاه محترم استدعا دارم.
با احترام،
[امضای خواهان/وکیل]
تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]
نمونه ۶: دادخواست مطالبه وجه بابت ارائه خدمات
کاربرد: این دادخواست برای دریافت اجرت (حق الزحمه) خدمات ارائه شده (مانند طراحی، مشاوره، تعمیرات، آموزش) که خوانده از پرداخت آن امتناع کرده است، استفاده می شود. این خدمات می توانند بر اساس قرارداد کتبی یا توافق شفاهی انجام شده باشند.
مستندات قانونی: ماده ۱۰ قانون مدنی (اصل آزادی قراردادها)، مواد ۱۹۸ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی (ادله اثبات دعوا).
نمونه دادخواست:
ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان [نام شهرستان]
با سلام و احترام،
خواهان:
[مشخصات خواهان مطابق نمونه ۱]
خوانده:
[مشخصات خوانده مطابق نمونه ۱]
خواسته:
مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت اجرت خدمات [شرح نوع خدمات] ارائه شده در تاریخ/دوره [تاریخ/دوره انجام خدمات]، به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ سررسید/مطالبه تا زمان پرداخت کامل، و همچنین کلیه خسارات دادرسی و حق الوکاله وکیل.
دلایل و منضمات:
۱. رونوشت مصدق قرارداد ارائه خدمات مورخ [تاریخ قرارداد] (در صورت کتبی بودن).
۲. رونوشت مصدق فاکتور/صورت وضعیت خدمات.
۳. شهادت شهود مطلع از ارائه خدمات و توافق بر اجرت.
۴. پرینت مکالمات و پیامک ها حاوی توافق و تأیید خدمات.
شرح دادخواست:
احتراماً به استحضار می رساند، اینجانب خواهان بر اساس توافق شفاهی/کتبی مورخ [تاریخ توافق]، خدمات [شرح دقیق خدمات انجام شده، مثال: طراحی وب سایت، مشاوره حقوقی، تعمیرات خودرو] را به خوانده محترم ارائه نمودم. بر اساس این توافق، خوانده متعهد به پرداخت مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال به عنوان اجرت خدمات گردید. با وجود اتمام و تأیید خدمات توسط خوانده و سررسید موعد پرداخت، ایشان تاکنون از پرداخت وجه مذکور خودداری نموده است. لذا با استناد به ماده ۱۰ قانون مدنی و مواد ۱۹۸ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی، درخواست رسیدگی و صدور حکم به محکومیت خوانده به پرداخت اصل اجرت خدمات، خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ [تاریخ سررسید/مطالبه] تا اجرای حکم و همچنین کلیه خسارات دادرسی و حق الوکاله وکیل را از محضر دادگاه محترم استدعا دارم.
با احترام،
[امضای خواهان/وکیل]
تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]
نمونه ۷: دادخواست مطالبه باقیمانده ثمن معامله ملک
کاربرد: این دادخواست توسط فروشنده ملکی که بخشی از ثمن معامله را دریافت کرده، اما خریدار از پرداخت باقیمانده آن امتناع می ورزد، تنظیم می شود.
مستندات قانونی: مواد ۳۳۸ و ۳۵۷ قانون مدنی (عقد بیع)، ماده ۱۰ قانون مدنی، مواد ۱۹۸، ۵۱۵ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی.
نمونه دادخواست:
ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان [نام شهرستان]
با سلام و احترام،
خواهان:
[مشخصات خواهان مطابق نمونه ۱]
خوانده:
[مشخصات خوانده مطابق نمونه ۱]
خواسته:
مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت باقیمانده ثمن معامله ملک واقع در [نشانی دقیق ملک] به موجب مبایعه نامه مورخ [تاریخ مبایعه نامه]، به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ سررسید تا زمان پرداخت کامل، و همچنین کلیه خسارات دادرسی و حق الوکاله وکیل.
دلایل و منضمات:
۱. رونوشت مصدق مبایعه نامه عادی/رسمی مورخ [تاریخ مبایعه نامه].
۲. تصویر سند مالکیت ملک.
۳. رونوشت مصدق اظهارنامه ابلاغ شده به خوانده.
۴. گواهی دفترخانه اسناد رسمی (در صورت نیاز).
شرح دادخواست:
احتراماً به استحضار می رساند، اینجانب خواهان به موجب مبایعه نامه مورخ [تاریخ مبایعه نامه]، ملک [نوع و نشانی دقیق ملک، مثال: یک دستگاه آپارتمان واقع در خیابان...] را به خوانده محترم فروخته ام. بر اساس مفاد قرارداد، ثمن معامله مبلغ [مبلغ کل ثمن] ریال تعیین گردید که مبلغ [مبلغ پرداختی] ریال آن به صورت نقدی/چک پرداخت شد و مقرر گردید باقیمانده ثمن به مبلغ [مبلغ باقیمانده] ریال در تاریخ [تاریخ سررسید پرداخت باقیمانده ثمن] پرداخت گردد. متأسفانه علی رغم سررسید موعد مقرر و پیگیری های اینجانب، خوانده از پرداخت باقیمانده وجه مذکور خودداری نموده و به تعهدات خویش عمل ننموده است. با توجه به نفوذ و اعتبار قرارداد و عدم ایفای تعهد از سوی خوانده، مستنداً به ماده ۱۰ قانون مدنی و مواد ۱۹۸، ۵۱۵ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی، درخواست رسیدگی و صدور حکم به محکومیت خوانده به پرداخت باقیمانده ثمن معامله به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ [تاریخ سررسید] تا اجرای حکم و همچنین کلیه خسارات دادرسی و حق الوکاله وکیل را از محضر دادگاه محترم استدعا دارم.
با احترام،
[امضای خواهان/وکیل]
تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]
نمونه ۸: دادخواست مطالبه وجه واریزی اشتباهی
کاربرد: این دادخواست برای بازپس گیری وجوهی است که به دلیل اشتباه در وارد کردن شماره حساب، نام گیرنده یا هر خطای دیگری، به حساب شخص دیگری واریز شده است.
مستندات قانونی: مواد ۳۰۱ و ۳۰۲ قانون مدنی (قاعده دارا شدن بلاجهت یا دارا شدن ناروا)، ماده ۱۹۸ قانون آیین دادرسی مدنی.
نمونه دادخواست:
ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان [نام شهرستان]
با سلام و احترام،
خواهان:
[مشخصات خواهان مطابق نمونه ۱]
خوانده:
[مشخصات خوانده مطابق نمونه ۱]
خواسته:
مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت وجه واریزی اشتباهی به حساب خوانده در تاریخ [تاریخ واریز]، به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ مطالبه تا زمان پرداخت کامل، و همچنین کلیه خسارات دادرسی و حق الوکاله وکیل.
دلایل و منضمات:
۱. رونوشت مصدق فیش/رسید واریز وجه بانکی به حساب خوانده.
۲. تأییدیه بانک مبنی بر واریز اشتباهی (در صورت امکان).
۳. رونوشت مصدق اظهارنامه ابلاغ شده به خوانده.
۴. پرینت مکالمات و پیامک ها (در صورت وجود).
شرح دادخواست:
احتراماً به استحضار می رساند، اینجانب خواهان در تاریخ [تاریخ واریز] مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال را به صورت اشتباهی به حساب بانکی شماره [شماره حساب خوانده] متعلق به خوانده محترم واریز نموده ام. این اشتباه ناشی از [شرح علت اشتباه، مثال: خطای سیستمی/تشابه اسمی/اشتباه در وارد کردن شماره حساب] بوده است. پس از اطلاع از این موضوع، بلافاصله با خوانده محترم تماس گرفته و درخواست بازگرداندن مبلغ مذکور را نمودم و همچنین یک فقره اظهارنامه به شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ اظهارنامه] برای ایشان ارسال کردم که متأسفانه خوانده تاکنون از بازگرداندن وجه خودداری نموده است. با توجه به اصل دارا شدن بلاجهت و عدم استحقاق قانونی خوانده برای نگهداری این وجه، مستنداً به مواد ۳۰۱ و ۳۰۲ قانون مدنی و ماده ۱۹۸ قانون آیین دادرسی مدنی، درخواست رسیدگی و صدور حکم به محکومیت خوانده به بازگرداندن مبلغ مذکور، خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ مطالبه تا اجرای حکم و همچنین کلیه خسارات دادرسی و حق الوکاله وکیل را از محضر دادگاه محترم استدعا دارم.
با احترام،
[امضای خواهان/وکیل]
تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]
نمونه ۹: دادخواست مطالبه وجه با استناد به پیامک و مکالمات مجازی
کاربرد: این دادخواست برای مواردی است که اقرار بدهکار به دین یا توافق بر دین در بستر پیامک، شبکه های اجتماعی یا مکالمات ضبط شده وجود دارد و مستند کتبی دیگری برای اثبات طلب در دسترس نیست.
مستندات قانونی: ماده ۱۳۲۱ قانون مدنی (اقرار)، ماده ۱۹۸ قانون آیین دادرسی مدنی (دلایل اثبات دعوا)، نظریات مشورتی قوه قضاییه در خصوص اعتبار ادله دیجیتال.
نمونه دادخواست:
ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان [نام شهرستان]
با سلام و احترام،
خواهان:
[مشخصات خواهان مطابق نمونه ۱]
خوانده:
[مشخصات خوانده مطابق نمونه ۱]
خواسته:
مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت [علت دین، مثال: قرض/ثمن معامله]، به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ مطالبه تا زمان پرداخت کامل، و همچنین کلیه خسارات دادرسی و حق الوکاله وکیل.
دلایل و منضمات:
۱. پرینت پیامک های ارسالی/دریافتی حاوی اقرار خوانده به دین و توافقات مالی.
۲. فایل صوتی/تصویری مکالمات (در صورت کسب اجازه قانونی و قابلیت استناد).
۳. استعلام از شرکت های ارائه دهنده خدمات ارتباطی (با دستور دادگاه).
۴. رونوشت مصدق اظهارنامه ابلاغ شده به خوانده.
شرح دادخواست:
احتراماً به استحضار می رساند، اینجانب خواهان به موجب روابط مالی موجود با خوانده محترم، مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت [علت دین، مثال: قرض/ثمن معامله] از ایشان طلبکار می باشم. دلیل اثبات این دین، اقرار صریح خوانده در پیامک ها/مکالمات مجازی (واتساپ/تلگرام/اینستاگرام/پیامک عادی) به شماره [شماره همراه خوانده] است که رونوشت پرینت آن ها به پیوست تقدیم می گردد. علی رغم مراجعات مکرر و مطالبه شفاهی/ارسال اظهارنامه (در صورت ارسال)، خوانده از ایفای تعهد خودداری می نماید. با عنایت به اقرار خوانده خارج از دادگاه که بر اساس ماده ۱۳۲۱ قانون مدنی و رویه قضایی، یکی از دلایل اثبات دعوا محسوب می شود، و همچنین مستنداً به ماده ۱۹۸ قانون آیین دادرسی مدنی، درخواست رسیدگی و صدور حکم به محکومیت خوانده به پرداخت اصل خواسته، خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ مطالبه تا اجرای حکم و همچنین کلیه خسارات دادرسی و حق الوکاله وکیل را از محضر دادگاه محترم استدعا دارم. ضمناً در صورت صلاحدید، درخواست استعلام از مراجع ذی ربط جهت تأیید اصالت پیامک ها/مکالمات را دارم.
با احترام،
[امضای خواهان/وکیل]
تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]
نمونه ۱۰: دادخواست مطالبه وجه همراه با درخواست تأمین خواسته
کاربرد: این دادخواست برای مواردی است که خواهان علاوه بر مطالبه وجه، نگران انتقال یا مخفی کردن اموال بدهکار است و قصد دارد پیش از صدور حکم نهایی، اموال او را توقیف کند تا از وصول طلب خود اطمینان یابد.
مستندات قانونی: ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی، ماده ۱۰ قانون مدنی، مواد ۱۹۸ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی.
نمونه دادخواست:
ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان [نام شهرستان]
با سلام و احترام،
خواهان:
[مشخصات خواهان مطابق نمونه ۱]
خوانده:
[مشخصات خوانده مطابق نمونه ۱]
خواسته:
۱. صدور قرار تأمین خواسته مبنی بر توقیف اموال منقول و غیرمنقول خوانده به میزان خواسته.
۲. مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت اصل دین [علت دین، مثال: قرض/چک]، به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ سررسید/مطالبه تا زمان پرداخت کامل، و همچنین کلیه خسارات دادرسی و حق الوکاله وکیل.
دلایل و منضمات:
۱. رونوشت مصدق [سند اصلی دین، مثال: سند عادی/چک برگشتی/سفته واخواست شده] مورخ [تاریخ سند].
۲. رونوشت مصدق اظهارنامه ابلاغ شده به خوانده.
۳. (در صورت عدم وجود سند رسمی یا تجاری واخواست شده) فیش واریز خسارت احتمالی به حساب دادگستری.
شرح دادخواست:
احتراماً به استحضار می رساند، اینجانب خواهان مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت [علت دین، مثال: قرض/وجه چک/ثمن معامله] از خوانده محترم طلبکار می باشم که مستندات آن شامل [ذکر مستندات اصلی] پیوست دادخواست تقدیم می گردد. با توجه به سررسید موعد پرداخت و عدم ایفای تعهد از سوی خوانده، و همچنین نظر به اینکه احتمال می رود خوانده برای فرار از پرداخت دین اقدام به انتقال یا مخفی نمودن اموال خود نماید، حفظ حقوق اینجانب مستلزم اتخاذ تدابیر فوری قضایی است. لذا مستنداً به ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی، بدواً درخواست صدور قرار تأمین خواسته مبنی بر توقیف کلیه اموال منقول و غیرمنقول خوانده به میزان خواسته (بدون ایداع خسارت احتمالی به دلیل [سند رسمی/سند تجاری واخواست شده] / با ایداع خسارت احتمالی) را از محضر دادگاه محترم استدعا دارم. همچنین، پس از صدور قرار تأمین خواسته، درخواست رسیدگی و صدور حکم به محکومیت خوانده به پرداخت اصل خواسته، خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ [تاریخ سررسید/مطالبه] تا اجرای حکم و همچنین کلیه خسارات دادرسی و حق الوکاله وکیل را دارم.
با احترام،
[امضای خواهان/وکیل]
تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]
پس از تقدیم دادخواست مطالبه وجه چه مراحلی در پیش است؟
پس از اینکه دادخواست مطالبه وجه از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت و به دادگاه ارجاع شد، پرونده وارد مراحل دادرسی و اجرایی می شود که آگاهی از آن ها برای خواهان ضروری است.
۱. ابلاغ دادخواست و فرصت دفاع: اولین مرحله پس از ثبت دادخواست، ابلاغ آن به خوانده است. ابلاغ از طریق سامانه های الکترونیکی (سامانه ثنا) یا از طریق مأمورین ابلاغ انجام می شود. پس از ابلاغ، خوانده مهلت قانونی برای ارائه دفاعیات و لایحه دفاعیه خود را خواهد داشت. این مرحله اهمیت زیادی دارد، زیرا خوانده باید از محتوای دعوا مطلع شود تا بتواند پاسخگو باشد.
۲. تعیین وقت رسیدگی و جلسات دادگاه: پس از تکمیل پرونده و تبادل لوایح، دادگاه وقت رسیدگی تعیین کرده و طرفین را به جلسه دادرسی دعوت می کند. در این جلسات، طرفین فرصت ارائه توضیحات، ادله، شهود و پاسخ به سوالات قاضی را خواهند داشت. قاضی با بررسی مستندات و اظهارات طرفین، برای کشف حقیقت تلاش می کند.
۳. صدور رأی و مهلت اعتراض: پس از اتمام دادرسی و اقناع وجدان قاضی، رأی دادگاه صادر می شود. این رأی ممکن است شامل محکومیت خوانده به پرداخت وجه، یا در صورت عدم اثبات دعوا، رد دادخواست خواهان باشد. پس از صدور رأی، طرفین دارای مهلت های قانونی برای اعتراض به آن هستند. این اعتراض می تواند به صورت واخواهی (در صورتی که رأی به صورت غیابی صادر شده باشد)، تجدیدنظرخواهی (در دادگاه تجدیدنظر استان) و در نهایت فرجام خواهی (در دیوان عالی کشور، برای برخی آراء خاص) صورت گیرد. مهلت تجدیدنظرخواهی برای اشخاص مقیم ایران ۲۰ روز و برای اشخاص مقیم خارج از ایران دو ماه از تاریخ ابلاغ رأی است.
۴. اجرای حکم: در صورتی که رأی قطعی مبنی بر محکومیت خوانده صادر شود و خوانده از پرداخت داوطلبانه وجه امتناع ورزد، خواهان می تواند درخواست اجرای حکم را به واحد اجرای احکام دادگستری تقدیم کند. در این مرحله، خواهان می تواند اموال بدهکار را معرفی کند (از جمله حساب های بانکی، املاک، خودرو، حقوق و دستمزد) تا توسط واحد اجرا توقیف شوند. پس از توقیف، اموال از طریق مزایده به فروش رسیده و طلب خواهان از محل وجوه حاصله پرداخت می شود.
۵. امکان درخواست جلب بدهکار: در صورتی که بدهکار علی رغم صدور حکم قطعی و معرفی اموال، از پرداخت وجه خودداری نماید و یا اموالی از وی شناسایی نشود، خواهان می تواند درخواست جلب بدهکار را مطرح کند. جلب در مواردی صورت می گیرد که اعسار بدهکار از پرداخت دین ثابت نشده باشد و او از پرداخت بدهی خود سرباز زند. این اقدام قانونی، فشار مضاعفی بر بدهکار وارد می آورد تا به تعهد مالی خود عمل کند.
سوالات متداول (FAQ) در مورد دادخواست مطالبه وجه
چه زمانی می توان برای مطالبه وجه شکایت کرد؟
زمانی که مهلت قانونی یا توافق شده برای پرداخت دین به پایان رسیده و بدهکار از پرداخت آن امتناع کند، طلبکار می تواند برای مطالبه وجه به مراجع قضایی شکایت کند. این مطالبه می تواند از طریق ارسال اظهارنامه رسمی آغاز شود و سپس با تقدیم دادخواست ادامه یابد.
آیا برای طرح دعوای مطالبه وجه نیاز به وکیل دارم؟
خیر، طرح دعوای مطالبه وجه بدون وکیل نیز امکان پذیر است و افراد می توانند شخصاً در دادگاه حاضر شوند. با این حال، استفاده از خدمات وکیل متخصص به دلیل پیچیدگی های قانونی، سرعت بخشیدن به روند پرونده و افزایش شانس موفقیت، توصیه می شود.
مهمترین مدارکی که برای مطالبه وجه لازم است کدامند؟
مهمترین مدارک شامل هرگونه سند کتبی مانند قرارداد، فاکتور، رسید بانکی، چک، سفته، اقرارنامه، یا حتی پرینت پیامک ها و مکالمات مجازی حاوی اقرار بدهکار است. شهادت شهود نیز در اثبات دین می تواند مؤثر باشد.
خسارت تأخیر تأدیه چگونه محاسبه می شود؟
خسارت تأخیر تأدیه بر اساس شاخص تورم اعلامی توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، از تاریخ سررسید دین یا تاریخ مطالبه آن (در صورت عدم سررسید مشخص) تا زمان پرداخت کامل، محاسبه و در حکم دادگاه قید می گردد.
آیا می توان قبل از صدور حکم، درخواست تأمین خواسته داد؟
بله، در صورتی که طلب مستند به سند رسمی یا سند تجاری واخواست شده باشد، می توان بدون ایداع خسارت احتمالی، و در سایر موارد با ایداع خسارت احتمالی، درخواست تأمین خواسته را پیش از صدور حکم نهایی و حتی پیش از ابلاغ دادخواست به خوانده، مطرح کرد تا اموال بدهکار توقیف شود.
اگر بدهکار ادعای اعسار کند، چه اتفاقی می افتد؟
اگر بدهکار توانایی پرداخت یکجای دین را نداشته باشد، می تواند دادخواست اعسار از پرداخت محکوم به (یا تقسیط آن) را تقدیم کند. در صورت اثبات اعسار، دادگاه حکم به تقسیط بدهی صادر می کند و بدهکار مکلف است دین خود را به صورت اقساط پرداخت کند.
آیا می توان طلب بدون مدرک کتبی را مطالبه کرد؟
بله، مطالبه طلب بدون مدرک کتبی نیز امکان پذیر است، اما اثبات آن دشوارتر خواهد بود. در این موارد، می توان به شهادت شهود، اقرار خوانده (شفاهی یا در بستر پیامک و مکالمات)، قسم یا امارات و قرائن قضایی استناد کرد.
تفاوت مطالبه وجه با سند عادی و رسمی چیست؟
سند رسمی (مانند سند مالکیت رسمی، سند ازدواج رسمی) در اثبات دین دارای اعتبار بالاتر و قطعیت بیشتری است و امکان درخواست تأمین خواسته بدون ایداع خسارت احتمالی را فراهم می کند. سند عادی (مانند دست نوشته، فاکتور) نیز معتبر است اما ممکن است نیاز به اثبات اصالت داشته باشد و برای تأمین خواسته عموماً نیاز به ایداع خسارت احتمالی است.
مدت زمان رسیدگی به پرونده مطالبه وجه چقدر است؟
مدت زمان رسیدگی به پرونده مطالبه وجه به عوامل متعددی از جمله حجم کاری دادگاه، پیچیدگی پرونده، همکاری طرفین و تعداد جلسات دادرسی بستگی دارد و نمی توان زمان دقیقی را مشخص کرد. با این حال، پرونده های شورای حل اختلاف معمولاً سریع تر از دادگاه های حقوقی به نتیجه می رسند.
اگر خوانده در شهر دیگری زندگی کند، دادخواست را کجا باید ارائه دهم؟
بر اساس قاعده صلاحیت محلی، دادخواست مطالبه وجه باید در دادگاهی ارائه شود که اقامتگاه خوانده در حوزه آن واقع شده باشد. در صورتی که خوانده اقامتگاه مشخصی در ایران نداشته باشد، دادگاه محل سکونت موقت او یا محل انعقاد قرارداد یا انجام تعهد صالح خواهد بود.
نتیجه گیری و جمع بندی
دعوای مطالبه وجه، با وجود گستردگی و تنوع مبانی قانونی، یکی از پیچیده ترین دعاوی حقوقی به شمار می آید. فرآیند طرح این دعوا، از جمع آوری مستندات و تعیین مرجع صالح تا تنظیم دقیق دادخواست و پیگیری مراحل اجرایی، نیازمند دقت و آگاهی عمیق حقوقی است. عدم توجه به جزئیات قانونی و نگارش نادرست دادخواست می تواند منجر به اطاله دادرسی، تحمیل هزینه های اضافی و حتی تضییع حقوق خواهان شود.
استفاده از نمونه دادخواست های ارائه شده در این مقاله می تواند به عنوان یک ابزار راهنما، به شما در تنظیم یک دادخواست اولیه و استاندارد یاری رساند. این نمونه ها، با پوشش دادن طیف وسیعی از مطالبات مالی، چارچوبی عملی برای طرح دعوا فراهم می آورند. با این حال، هر پرونده حقوقی دارای ویژگی ها و ظرایف خاص خود است که ممکن است نیازمند تطبیق دقیق تر این فرم ها با شرایط منحصر به فرد پرونده شما باشد.
برای اطمینان از صحت و کارآمدی دادخواست و همچنین بهره مندی از بهترین استراتژی حقوقی، اکیداً توصیه می شود پیش از هرگونه اقدام، با یک وکیل متخصص دادگستری مشورت نمایید. وکلای با تجربه می توانند با ارائه مشاوره حقوقی تخصصی، شما را در تمامی مراحل دعوای مطالبه وجه، از ابتدا تا اجرای حکم، راهنمایی کرده و شانس موفقیت شما را به طرز چشمگیری افزایش دهند.