خواص و عوارض مصرف تخم کتان
تخم کتان چیست و چه مزایایی دارد؟
بذر کتان که گهگاه به آن تخم بزرک هم می گویند، منبعی سرشار از مواد مغذی همچون فیبر، منگنز، ویتامین B1، اسید چرب آلفا لینولنیک، و امگا 3 است.
این بذر، از درخت کتان گرفته می شود، درختی قدیمی که در مصر باستان و چین بار می آید. بذر کتان منبعی برای چربی سالم، آنتی اکسیدان، و فیبر است.
تحقیقات اخیر یافته اند که این تخم می تواند در کاهش خطر ابتلا به دیابت، سرطان و بیماری های قلبی نیز موثر باشد.
پادشاه شارلمانی در قرن هشتم، شدیدا به مزایای سلامتی بذر کتان ایمان داشت، بدین جهت تمایل داشت افراد وفادار به وی از این بذر مصرف کنند. و به جهت اینکه از این موضوع اطمینان پیدا کند، قانونی در این مورد تصویب کرده بود!
نام لاتین و علمی درخت کتان، Linum usitatissimum، به معنی «مفیدترین» است.
این مقاله، بخشی از سلسله مقالاتی است که در مورد فواید خوراکی های محبوب درباره ی سلامتی می گویند. و شامل مشخصات تغذیه ای بذر کتان، خواص درمانی مربط با خوردنش، و البته عوارض جانبی این تخم می باشد.
برای اینکه از حداکثر فواید بذر کتان بهره مند شوید، باید آنرا بصورت آسیاب شده بخرید، و یا حداقل قبل از مصرف، آسیابشان کنید. چرا که بذر کامل، ممکن است بدون اینکه هضم شود، از طریق دستگاه گوارش دفع شود.
مشخصات تغذیه ای بذر کتان
دو نوع اصلی بذر کتان وجود دارد، بذر کتان طلایی و بذر کتان قهوه ای. مشخصات تغذیه ایشان خیلی شبیه هم است، و هر دوشان هم به اندازه ی هم حاوی اسیدهای چرب امگا-3 هستند.
انجمن تغذیه ی آمریکا بر اهمیت این ماده ی غذایی مورد غفلت واقع شده تاکید دارد. این انجمن بیان کرده که بذر کتان نه تنها منبعی عالی برای 2 اسید چرب مورد نیاز سلامت بدن است (یعنی اسید لینولئیک و اسید آلفا لینولنیک)، بلکه منبعی سرشار از فیبر و مواد مغذی و ویتامین ها نیز به شمار می رود.
بذر کتان کلسترول و سدیم بسیار کمی هم دارد.
ارزش غذایی تخم کتان در هر 20 گرم (یا 2 قاشق غذاخوری):
انرژی – 54.7 کیلوکالری (مقدار روزانه = 3%) | کربوهیدرات – 3.0گرم ( مقدار روزانه = 1%) |
قند – 0.2گرم | فیبر غذایی – 2.8گرم ( مقدار روزانه = 11%) |
چربی – 4.3گرم ( مقدار روزانه = 7%) | چربی اشباع- 0.4گرم ( مقدار روزانه = 2%) |
چربی اشباع نشده – 0.8گرم | چربی غیر اشباع- 2.9گرم |
پروتئین – 1.9گرم ( مقدار روزانه = 4%) | تیامین (ویتامین B1) – 0.2میلیگرم ( مقدار روزانه = 11%) |
ریبوفلاوین 0.0میلیگرم | نیاسین (ویتامین B3) – 0.3میلیگرم ( مقدار روزانه = 2%) |
اسید پانتوتنیک (B5) – 0.1میلیگرم ( مقدار روزانه = 1%) | ویتامین B6 – 0.0میلیگرم |
فولات – 8.9میکروگرم ( مقدار روزانه = 2%) | ویتامین C – 0.1میلیگرم ( مقدار روزانه = 0%) |
کلسیم – 26.1میلیگرم ( مقدار روزانه = 3%) | آهن – 0.6میلیگرم ( مقدار روزانه = 3%) |
منیزیم – 40.2میلیگرم ( مقدار روزانه = 10%) | فسفر – 65.8میلیگرم ( مقدار روزانه = 7%) |
پتاسیم – 83.3میلیگرم ( مقدار روزانه = 2%) | زینک – 0.4میلیگرم ( مقدار روزانه = 3%) |
تخم کتان سرشار از این هاست:
لیگنان
لیگنان، یکی از کلاس های عمده ی فیتواستروژن هاست. ترکیباتی شیمیایی مشابه استروژن و دارای خواص آنتی اکسیدانی است، که می تواند با رادیکال های آزاد بدنتان مقابله کند. بذر کتان یکی از بهترین منابع لیگنان است (0.3 تا گرم در هر 100 گرم).
در تحقیقی در ژورنال Critical Reviews، به این نتیجه رسیده اند که برنامه های غذایی حاوی لیگنان، می توانند برای سلامتی بسیار پر فایده باشند، مخصوصا اگر یک عمر به این برنامه غذایی چسبیده باشید.
فیبر
بذر کتان سرشار از فیبر محلول (قابل حل در آب) و فیبر غیر محلول (غیر قابل حل در آب) است. به گفته ی مایو کلینیک، فیبر محلول، در آب حل شده و ماده ی ژل مانندی می سازد که به کاهش کلسترول و قند خون کمک خواهد کرد.
در حالیکه فیبر غیر محلول، در سیستم گوارش شما حمل شده و باعث خواهد شد تا چیزها در دستگاه گوارش شما به سرعت حرکت کنند. بدین ترتیب گوارشتان روان خواهد بود.
اسیدهای چرب امگا-3
این چربی، جزو چربی های خوب بوده و بسیار هم برای قلب مفید است. این اسیدهای ضروری برای بدن، قابل تولید برای بدن نیست و تنها از طریق مواد غذایی برای بدن تامین خواهد شد.
خواص بذر کتان
خواص درمانی و پر فایده ی مصرف بذر کتان، هنوز بطور کامل شناخته نشده است، حتی بسیاری از فوایدی که در حال حاضر درباره ی بذر کتان ادعا می شود، فاقد اعتبار علمی است. با اینحال تحقیقات جدید، نشان می دهند که بذر کتان می تواند آن خوراکی اعجاب انگیزی که خیلی ها ادعا می کنند باشد.
تخم کتان و حفاظت در برابر سرطان:
مصرف بذر کتان، ممکن است از شما در برابر سرطان سینه، پروستات و روده محافظت کند. تصور می شود که بذر کتان، بخاطر اینکه حاوی امگا-3 است، مانع چسبیدن سلول های بدخیم به دیگر سلول ها شده، و بدین ترتیب از رشد سلول های سرطانی جلوگیری می کند.
بعلاوه، لیگنان نیز خاصیت ضد رگ زایی داشته و از رشد تومورها بواسطه ی تشکیل عروق خونی، جلوگیری می کند. یک تحقیق آمریکایی که در سی و چهارمین نشست سالیانه ی انجمن سرطانشناسی بالینی آمریکا طرح گردید، روشن کرد که مصرف بذر کتان می تواند از رشد تومور سرطان پروستات جلوگیری نماید.
دکتر وندی دیمارک وانفرید، سرپرست این تحقیق می گوید که تیم ما، از اینکه بذر کتان تاثیری محافظتی بر سرطان پروستات گذاشت، شگفت زده شد.
خواص تخم کتان برای کاهش کلسترول
محققان مرکز تحقیقات سلامت و تغذیه ی دانشگاه ایالتی آیووا، دریافتند که سطح کلسترول در میان مردمانی که در برنامه ی غذایی شان بذر کتان وجود دارد، پایین تر است.
سوزان هندریچ، سرپرست این تحقیق، می گوید: مردمانی که نمی توانند چیزی شبیه به Lipitor مصرف کنند، بذر کتان می تواند قسمتی از فواید کاهش کلسترول چنین داروهایی را برایتان تامین کند.
همچنین بخوانید: راهنمای کاهش کلسترول
پیشگیری از گر گرفتگی با بذر کتان
تحقیقی که در مجله ی انجمن انکولوژی به چاپ رسیده است، نشان می دهد که مصرف یک برنامه ی غذایی حاوی بذر کتان، می تواند احتمال ابتلا به گر گرفتگی در دوران یائسگی زنان را کاهش دهد.
دکتر پرودی نتیجه گیری می کند که: نه تنها بنظر می رسد که بذر کتان در کاهش احتمال ابتلا به گر گرفتگی مفید است، بلکه فوایدی برای روان مصرف کننده هم دارد.
بهبود سطح قند خون با مصرف بذر کتان
بر اساس تحقیقات منتشر شده در مجله ی Nutrition Research، شواهد بسیاری نشان داده است که مصرف بذر کتان بصورت روزانه، قند خون را در مردان و زنان چاقی که پیش دیابت دارند، تحت کنترل در خواهد آورد.
بذر کتان برای حفاظت در برابر اشعه ها
محققان دانشکده ی پزشکی پرلمن دانشگاه پنسیلوانیا، نشان داده اند که حفظ یک برنامه ی غذایی شامل بذر کتان، می تواند از پوست شما نیز در برابر اشعه ها محافظت کند.
این محققان به این نتیجه رسیده اند که بذر کتان از آنجایی که آنتی اکسیدانی قوی است، و خواص ضد التهابی شناخته شده ای هم دارد می تواند بخوبی در برابر اشعه ها از بدن شما حفاظت نماید.
عوارض جانبی مصرف بذر کتان
با وجود اینکه تحقیقات در مورد مصرف بذر کتان در دوران بارداری، کمیاب است، خانم های باردار همیشه باید جانب احتیاط را رعایت کنند، و از آنجایی که بذر کتان خواص شبه استروژنی دارد، از مصرف آن دوری کنند.
علاوه بر این به اعتقاد مرکز پزشکی دانشگاه مریلند افرادی که به انسداد روده مبتلا هستند هم باید از بذر کتان دوری کنند، چرا که سرشار از فیبر است.
عوارض شایع مصرف بذر کتان:
تخم کتان و سیانید:
به نقل از livestrong؛ تخم کتان یک مکمل غذایی است که حاوی فیبر و اسید چرب امگا 3 می باشد. خود کتان به صورت خام، ممکن است مواد تشکیل دهنده ناخواسته ای همچون سیانید را داشته باشد. با اینکه بیشتر مکمل های حاوی دانه کتان امن و بی ضرر هستند اما مصرف کتان به شیوه نادرست می تواند سطح سیانید خون را بالاتر ببرد.
قبل از اینکه بخواهید از دانه کتان استفاده کنید باید اطلاعاتی در مورد آن داشته باشید. در این مقاله قصد داریم در مورد همین موضوع صحبت کنیم.
درباره تخم کتان:
تخم کتان واژه ای است که برای دانه های گیاه کتان مورد استفاده قرار می گیرد. این ماده یک مکمل غذایی است که می توانید آن را به غذاها یا نوشیدنی های خود اضافه کنید.
دانه کتان حدودا یک چهارم فیبر و یک چهارم اسید چرب امگا 3 دارد. دو چهارم دیگر نیز از کربوهیدرات و پروتئین تشکیل شده است. تخم کتان را می توان به نوشیدنی های نرمی همچون اسموتی ها اضافه کرد. آن ها نه تنها می توانند اجایت مزاج را بهبود ببخشند بلکه نقش مهمی در سلامت قلب و مدیریت سطح کلسترول خون بازی می کنند.
اسیدهای چرب امگا 3 موجود در تخم کتان می تواند سطح تری گلیسیرید را پایین تر بیاورد و سلامت قلب را پس از حملات قلبی بهبود ببخشد. البته برای اثبات چنین ادعاهایی به تحقیقات بیشتری نیاز خواهد بود.
درباره سیانید:
همانطور که می دانید سیانید نوعی سم است. این ماده به سرعت عمل می کند و می تواند کشنده باشد. با اینحال سیانید در فرآیند تولید بیشتر محصولات همچون پلاستیک ها و چاپ عکس مورد استفاده قرار می گیرد.
سیانید در محیط زیست نیز وجود دارد و اگر فرد به طور مستقیم در معرض آن قرار گیرد می تواند مشکلاتی برایش ایجاد گردد. قرار گرفتن در معرض گاز سیانید یا محصولات غذایی که حاوی سیانید است می توانید ضربان قلب را به صورت ناگهانی بالا ببرد، سردرد، حالت تهوع، گیجی و مشکل در تنفس را ایجاد کند.
بر اساس گفته های مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها، حتی مقادیر اندکی از این ماده شیمیایی می تواند در عرض چند دقیقه نشانه های خود را بروز دهد. قرار گرفتن در معرض حجم وسیعی از سیانید می تواند نشانه های حادتر و شدیدتری همچون از دست دادن هوشیاری و دیسترس تنفسی را ایجاد کند.
ارتباط بین تخم کتان و سیانید:
ارتباطی بین کتان و سیانید وجود دارد. با اینحال احتمال پیدا شدن این ماده شیمیایی خطرناک در مکمل های موجود در سوپر مارکت ها بسیار اندک است.
تخم کتان که از دانه کتان خام و نارس به دست می آید، برای بیشتر افراد امن و بی ضرر است. با اینحال، بر اساس گزارش های موجود، دانه کتان خام و سایر بخش های این گیاه می تواند سطح سیانید خون را بالاتر ببرد.
دانه کتان در برگیرنده ماده ای به نام گلیکوزید سیانوژنیک است که هیدروژن سیانید را به هنگام خرد کردن دانه ها در آب تشکیل می دهد. بیشتر فرایندهای تولید، این نوع سیانید را حذف می کنند. علاوه بر این مطالعات نشان داده است که عوارض جانبی مرتبط با با مصرف مکمل های حاوی دانه کتان گزارش نشده است.
نکته ایمنی درمورد مصرف بذر کتان:
قبل از اینکه بخواهید هر نوع مکمل جدیدی را امتحان کنید بهتر است با پزشک خود مشورت نمایید. هرگز دانه را به طور مستقیم از گیاه کتان نگیرید و سایر بخش های گیاه را نخورید.
با اینکه برخی از تولید کنندگان ممکن است دوز مختلفی از این مکمل را پیشنهاد کنند اما FDA پیشنهاد می کند بیشتر از 16 گرم دانه کتان به صورت روزانه مصرف نشود.
مسوولیت کلیه محتوای سایت بر عهده منابع اصلی بوده و بانک مشاغل اینفوجاب هیچ مسوولیتی در قبال محتوا ندارد.