انواع شرط در عقد نکاح

شرط فعل در عقد نکاح نیز بر اساس قانون مدنی کاملا صحیح و معتبر خواهد بود و شخصی که انجام فعل یا خودداری از فعلی را به موجب شرط ضمن عقد نکاح پذیرفته است ، مکلف می شود تا به شرط مذکور پایبند بوده و بدان عمل کند .  به عنوان مثال در صورتی که ضمن عقد نکاح شرط شود که شوهر در محل و شهر بخصوصی سکونت کند ، شرط فعل در عقد نکاح محقق می شود و مرد نمی تواند زوجه را با خود به شهر دیگری ببرد . برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد اینکه شرط فعل ضمن عقد نکاح و تخلف از آن کلیک کنید . وکیل آنلاین در تهران وکیل آماده است تا به سوالات شما عزیزان پیرامون انواع شروط صحیح ضمن عقد نکاح پاسخ دهند .

شروط ضمن عقد در واقع امکانی است که قانونگذار در اختیار افراد قرار داده که عقد و قرارداد مورد نظر را به میل، خواسته و انتظارات خود نزدیک نمایند.بر اساس قانون مدنی ایران، ازدواج یک عقد لازم الاجرا است که در پی آن هر یک از زن و مرد قهراً شروط و تعهداتی را متحمل می شوند و در عین حال از حقوقی هم برخوردار هستند.شرایط عقد نکاح یا جزء اقتضای ذات عقد هستند که غیر قابل خدشه و عدول محسوب می شوند یا جزء شرایط قانونی هستند که گاهی می شود بر خلاف آن توافق نمود یا جزء شرایط ضمن عقد که در صورت مباح، قانونی و مشروع بودن می توان ضمن عقد جهت تکمیل و غنا عقد درج نمود که در این میان جایگاه شروط ضمن عقد نیز قابل توجه است. از این جهت که میتوان با اعمال و استفاده به جا از این امکان حقوقی که در انحصار مرد بوده است را در جهت تساوی حقوق به زن هم داد.

• از سال 1360 به بعد در سند ازدواج، شروطی به عنوان «شرط ضمن العقد» پیش بینی شد که سردفتر مکلف است قبل از اجرای صیغه عقد آنها را برای زوجین قرائت و در صورت ضرورت مفهومشان را برای آنها بیان کند تا طرفین با آگاهی کامل ذیل شروط مورد قبول خود را امضا کنند.
•  زوجین می توانند طبق ماده 1119 قانون مدنی ایران علاوه بر شروط چاپ شده در قباله نکاحیه هر شرطی را که مایلند به عقدنامه اضافه کرده و با امضای خود آن را الزام آور کنند.
•  در قانون مدنی، شوهر در برابر زن دارای حقوق و اختیاراتی است که زن فاقد آن است، از جمله طلاق دادن زن، ازدواج مجدد، تعیین محل سکونت و زندگی خانوادگی و … اگر چه این حقوق همراه با تکالیفی است که شوهر در برابر زن و خانواده خود دارد، اما ممکن است برخی مردان از این حقوق قانونی سوءاستفاده کنند، بنابراین طبق مجوز قانون مدنی زنان نیز می توانند با استفاده از شروط ضمن العقد تا حدودی محرومیت های قانونی خود را جبران کنند که این راه حل در ماده 1119 قانون مدنی بیان شده است:
• «طرفین عقد می توانند هر شرطی که مخالف با مقتضای عقد مزبور نباشد در ضمن عقد ازدواج یا عقد لازم دیگر مطرح کنند، مثل اینکه شرط شود هرگاه شوهر زن دیگر بگیرد یا در مدت معینی غایب شود، یا ترک انفاق کند یا علیه حیات زن سوءقصد کند یا سوءرفتاری کند که زندگی آنها با یکدیگر غیرقابل تحمل شود، زن وکیل و وکیل در توکیل باشد که پس از اثبات تحقق شرط در محکمه نهایی خود را مطلقه سازد.»آنچه در ماده ذکر شده، جنبه تمثیلی دارد و زوجین می توانند “هر شرط” دیگری نیز برای حق طلاق زن تعیین کنند، از جمله اعتیاد یا محکوم شدن به حبس بیش از مدت معین.
• توضیح این نکته ضروری است که شرط مخالف مقتضای عقد شرطی است که با فلسفه عقد در تضاد است که البته در این مورد نظرات مختلفی وجود دارد. بعضی از فقها عقیده دارند فلسفه عقد ازدواج، تشکیل خانواده و تمتع جنسی زوجین از یکدیگر است، در حالی که اجماع فقها بر این است که زن می تواند شرط عدم رابطه جنسی بگذارد و منع شرعی ندارد.
• شرط موافق مقتضای عقد شرطی است که با مقتضای عقد مخالف نبوده و در صورت توافق طرفین می توان آن را جایگزین قانون کرد.آشنایی با این راه حل به زنان اجازه می دهد تا زمانی که قوانین اصلاح شود، از این شروط برای جبران کمبودهای حقوقی خود استفاده کنند و در صورت بروز اختلاف تا حدودی از حقوق خود دفاع کنند.
•  از سال 1360 به بعد در سند ازدواج که از طرف اداره ثبت اسناد چاپ می شود، شروطی به عنوان «شرط ضمن العقد» پیش بینی شده و سردفتر مکلف است قبل از اجرای صیغه عقد آنها را برای زوجین قرائت و مفهوم آنها را به زوجین برساند تا هر شرطی که مورد قبول آنها است، امضا کنند.
• باید افزود که زوجین می توانند علاوه بر شروط چاپ شده در قباله نکاحیه هر شرطی را که مایل باشند و خلاف مقتضای عقد نباشد، به آن اضافه کنند، از جمله زن می تواند شرط کند که اجازه خروج از کشور را دارد و مرد نمی تواند مانع از خروج او شود یا زن حق انتخاب مسکن یا ادامه تحصیل و اشتغال به کار و حق حضانت اطفال در صورت وقوع طلاق را داشته باشد.

این شروط به طور چاپی در عقدنامه های ازدواج وجود نداند ولی می توان در قسمت توضیحات آنها را نوشت : زوج، زوجه را در ادامه تحصیل تا هر مرحله که زوجه لازم بداند و در هر کجا که شرایط ایجاب کند، مخیر می سازد. مطابق قانون، اگر شغل زن منافی با مصالح خانواده یا حیثیت شوهر یا زن باشد، مرد می تواند همسر خود را از آن شغل منع کند. با توجه به این که امکان تفسیرهای مختلف از این متن قانونی وجود دارد، گنجاندن عبارت زیر در سند ازدواج پیشنهاد می شود: زوج، زوجه را در اشتغال به هر شغلی که مایل باشد، در هر کجا که شرایط ایجاب کند، مخیر می سازد.  مطابق قانون گذرنامه، زنان متأهل فقط با اجاره  کتبی همسر خود می توانند از کشور خارج شوند.

• با توجه به اینکه این مسأله در عمل مشکلات فراوانی را ایجاد می کند، “عبارت زوج به زوجه، وکالت بلاعزل می دهد که با همه اختیارات قانونی بدون نیاز به اجازه شفاهی یا کتبی مجدد شوهر، از کشور خارج شود. تعیین مدت، مقصد و شرایط مربوط به مسافرت به خارج از کشور به صلاحدید خود زن است” به منزله  شرط در حین عقد ازدواج پیشنهاد می شود.

زوج متعهد می شود هنگام جدایی اعم از آن که به درخواست مرد باشد یا به درخواست زن  نیمی از دارایی موجود خود را اعم از منقول و غیرمنقول که طی مدت ازدواج به دست آورده است به زن منتقل کند.بر این اساس، زوج ضمن عقد ازدواج متعهد می شود که هر گاه طلاق به درخواست زوجه نباشد و طبق تشخیص دادگاه تقاضای طلاق ناشی از تخلف زن از وظایف همسرداری یا سوءاخلاق و رفتار او نباشد، زوج موظف است تا نصف دارایی موجود را که در ایام زناشویی با او به  دست آورده یا معادل آن را طبق نظر دادگاه، بلاعوض به زوجه منتقل کند.  زوجین ضمن عقد خارج لازمی توافق  کنند اولویت در حضانت فرزند یا فرزندان مشترک در صورت طلاق با مادر باشد یا زوجین ضمن عقد خارج لازمی توافق کنند حضانت فرزند یا فرزندان مشترک در صورت طلاق با هر کدام از والدین خواهد بود که بنا بر مصلحت طفل باشد.

شرط صفت در عقد نکاح

یکی از انواع شروط صحیحی که زن یا شوهر می توانند ضمن عقد ازدواج درج کنند ، شرط صفت می باشد . شرط صفت در عقد نکاح عبارت است از این که وجود صفت و یا وصف خاصی در یکی از طرفین اعم از زن یا مرد شرط شود و یا اینکه برای شرط صفت خاصی پیش بینی شده باشد . در این صورت شرط صفت در عقد نکاح محقق شده است و این شرط صفت ، نوعی از شروط صحیح ضمن عقد نکاح می باشد . مثل اینکه مرد در عقد نکاح شرط کرده باشد که زن دارای هنر خیاطی یا مدرک تحصیلی دانشگاهی باشد که این نوع شرط ، صحیح ، درست و معتبر خواهد بود . برای دریافت اطلاعات کامل تر در خصوص شرط صفت در ازدواج و تخلف از آن کلیک کنید .

شرط نتیجه در عقد نکاح دومین دسته از انواع شروط صحیحی که می توان ضمن عقد ازدواج قرار داد ، شرط نتیجه می باشد که بر اساس ماده 234 قانون مدنی شرط نتیجه آن است که ضمن عقد نکاح تحقق امری در خارج توسط یکی از زوجین شرط بشود که شرط نتیجه در ضمن عقد ازدواج نیز کاملا صحیح و معتبر خواهد بود . به عنوان مثال شرط وکالت زن در طلاق از جانب شوهر یکی از نمونه های شرط نتیجه در عقد نکاح است که در بسیاری از موارد زن با شوهر خود شرط می کند که از جانب او وکالت داشته باشد تا در شرایطی بتواند خود را مطلقه نماید . اطلاعات کامل تر در این خصوص ضمن مقاله شرط نتیجه در عقد نکاح و تخلف از آن مورد بررسی قرار گرفته است .